Thông thường, khi hai người có hai quan điểm khác nhau, tranh luận sẽ nổ ra. Mặt dầu mọi người có thói quen muốn tranh luận, nhưng khi sử dụng chiếc mũ đen, mọi người phải từ bỏ thói quen đó. Sử dụng chiếc mũ đỏ tư duy, mọi người hoàn toàn có quyền nói rằng: "Đây là những gì mà tôi nghĩ về việc này".
Một trong những cách lý giải hợp lý đó là nền văn hoá Nhật Bản không chịu ảnh hưởng bởi lối suy nghĩ của những người Hy Lạp, do những thầy tu thời Trung cổ xây dựng nên nhằm bài trừ những người không theo dị giáo. Nhưng không phải lúc nào ta cũng có những con số thống kê để đưa ra những thông tin rõ ràng về sự việc, vì vậy, chúng ta cần hướng tư duy đến hệ thống thông tin hai luồng (niềm tin và thực tế đã được kiểm chứng). Các cấp độ suy nghĩ của lối tư duy chiếc mũ vàng bao gồm từ suy nghĩ logic và thực thế, với những giấc mơ, khả năng nhìn nhận và hy vọng.
Những cuộc họp như vậy giống như công việc nặn tượng: có sẵn khuôn và chúng ta dùng từ từ thêm đất nặn theo khuôn để tạo ra sản phẩm. Nếu bạn có quan điểm khác với mọi người, đơn giản là bạn hãy đưa ra nó. Nhưng thường thì không dễ dàng có được điều này.
Chiếc mũ xanh da trời cũng ép buộc mọi người phải sử dụng những chiếc mũ tư duy theo nguyên tắc. Nếu một người trong cuộc họp cứ khăng khăng chỉ trích mọi việc, mọi người có thể yêu cầu người đó phải ngừng sử dụng chiếc mũ đen. Chúng ta hãy bàn đến những vấn đề phức tạp hơn.
một người thợ mộc làm nên một cái ghế. Nếu bạn phải quyết định lái xe tới một địa điểm cụ thể và những người liên quan chỉ biết con đường đó một cách lờ mờ, điều này sẽ làm nảy sinh nhiều tranh cãi về việc bạn nên theo con đường nào. Tôi cũng muốn nói rõ rằng chương trình mũ xanh tư duy có thể bao gồm nhiều khía cạnh khác của tư duy hơn là sáu chiếc mũ.
… David, anh cứ đưa ra ý kiến đó mãi. Đó là lý do tại sao bạn gợi ý rằng phương án sẽ không khả thi. Tư duy mới lạ bao gồm thái độ nhìn nhận, cách biểu đạt, các bước và các kỹ xảo.
Do có thể là một sự oán giận, hoặc một sự giận dỗi. …Nếu chúng ta để cho các công tình yêu tư nhân cung cấp nước cho thị trấn, chúng ta có thể đặt thị trấn trước mối nguy hiểm bởi vì có thể sẽ có doanh nghiệp tư nhân đủ mạnh để chiếm thế độc quyền và ấn định giá mà anh ta muốn. Để viết về lối tư duy chiếc mũ xanh, tôi đã sử dụng từ “sáng tạo” bởi vì đây là một từ thường dùng.
Sử dụng chiếc mũ đen, người tư duy được khuyến khích để hiện hết khả năng thận trọng của mình. Liệu có ai đã thẳng thắn bộc lộ những xúc cảm ghen tị như thế. Tuy nhiên, tôi sẽ nhắc lại chúng.
Đó là dấu hiệu đòi hỏi anh ta phải suy nghĩ tích cực. Bạn không cần phải nói cụ thể tại sao bạn lại thích ý tưởng này. Vậy sao chúng ta không xem xét phương án này?
Đó có thể là một sự chuyển địch trong “hương vị của ý tưởng” (một kiểu ý tưởng được nảy sinh). Sử dụng thời gian nghĩ về cách tư duy luôn là cách sử dụng thời gian thông minh. Giá trị của toàn bộ hệ thống tư duy có thể bị phá huỷ nếu có ai đó được phép ngắt lời trình bày của người khác bằng những nhận định kiểu như trên.