Nhưng nam thanh ấy không để nó hướng về một người nữ. Rút cuộc tổ chức thanh niên phần nhiều tốn giờ, tốn tiền, tốn quần áo để đi hội bàn phiếm, để rước chào, để trững giỡn. Do đó nguyên tòa nhà luân lý trong bạn trai sụp đổ.
Trước khi dứt mục nầy tôi xin kể cho bạn trong những hậu quả đáng khiếp của kẻ giỡn ái tình. Họ tưởng tượng hạnh phúc của cuộc sống hôn nhân. Vì lý do giáo dục nên tôi xin ông thôi hợp tác thì các nữ sinh ấy khóc như có tang, trong bè bạn khác mừng vì khỏi khổ vì những thói quen chướng mắt trái tai của ông ta.
Dĩ nhiên khi manh vuốt ái tình tàn ác cấu xé cõi lòng họ thì chẳng những họ viết những nhựt ký, họ làm thơ mà nhất là họ còn viết những bức thư ngọt vì âu yếm cũng có, chua vì nghi kỵ, đắng vì bội bạc cũng có. Cái vui của họ là vui xác thịt đầy sự ồ ạt, lo âu, xao xuyến có khi pha mùi nghi kỵ, ghen tương, oán thù. Thật lạ, Triết học thì bạn trai có lẽ chưa thông, nhưng họ ưa có thái độ triết gia, hiểu theo nghĩa không hay, khi thấy bao nhiêu khuyết điểm của xã hội.
Bướm bay thì nhất định đậu trên một hoa. Đối với bạn trăm năm cũng như con cái, tôi tớ trong gia đình, người nam chớtính khô lạt của mình có thể làm hại cho hạnh phúc cuộc sống chung. Ngài truyền lệnh cho hai ông bà nhân tổ chung sống, tương trợ và sanh miêu duệ hậu thế.
Tôi lại không hồ nghi bạn không đủ ý chí, đủ ý chí để bị ái tình quấn quít như tác giả cuốn Comédie divine bị hình ảnh Béatrice luôn chi phối đầu óc. Giáo dục nhất là tính giáo dục một khoa học tối tế nhị, là công việc truyền cảm, xây dựng từng tâm hồn. Nay họ hớt trọc, rất trọc như một gáo dừa.
Họ lấy lại trớn hoạt động. Nhiều cơ quan liên đới ảnh hưởng nhau và cũng nẩy nở một trật. Nhưng thường nhất là cho tâm hồn họ nhẹ nhõm.
Bây giờ sao họ lại bắt đầu kính nể, có cảm tình dự bị sẵn và bất cứ lúc nào cũng có thể dành mọi dễ dàng để tiếp xúc với bạn gái. Dại dột đem tâm tư tiết lộ cho kẻ xấu, đời họ hối hận thiên thu. Họ thả diều: cứ thả diều coi cặp trai gái đang ngồi tâm sự ở trên bờ đ ê như những gốc dừa ở gần đó.
Thật là tất cả những gì vô duyên, phát xuất tự tâm hồn nông nỗi mất dạy. Thútính bỉ ổi nhất của thanh niên được màn bạc cung cấp cho tất cả những gì khoái lạc ô uế nhất . Người ta thấy họ vô tình tố cáotính dâm đãng của mình bằng những câu chuyện dâm tình, những lối ăn nói tục tĩu, những cách tiêu khiển như hút thuốc lá, á phiện toàn những thứ thỏa mãn cảm giác bị kích thích quá độ.
Người gởi một giống sinh con. Khủng hoảng nầy nguy hiểm nhất trong các cuộc khủng hoảng tâm lý bạn trai. Còn nói đến óc trưởng giả thì bạn trai đã bị lậm trong đường gân thớ thịt.
Pasteau, Tổng giám đốc tổ chức y học Hội Saint Luc: khi thanh niên đến một tuổi nào đó tuỳ trường hợp, nơi chốn, hoàn cảnh, sự giáo luyện cho họ về luân lý tính dục phổ thông là hữu ích và cần thiết. Trong mục dưới toiâ sẽ đề cập rộng sự phát lộ ái tình của bạn trai. Người ta nói không có bài học nào bằng bài học kinh nghiệm.