Bạn không nhất thiết phải gom lại tiền bằng đúng con đường bạn đã làm mất tiền. Lý do là công ty luôn trong tình trạng thiếu vốn để giữ cho nó không bị nhấn chìm bởi các đối thủ. Họ kiếm tiền từ những phần trăm hoa hồng nhận được khi mua và bán cổ phiếu cho bạn.
Điều này tạo ra những cơ hội mua vào cổ phiếu các công ty có tiềm năng kinh tế dài hạn tốt nhưng đang gặp phải một số vấn đề trong ngắn hạn. Nhà quản lý quỹ được thuê để đặt cược trên những cổ phiếu sẽ tăng giá trong vòng ba hay sáu tháng, không quan tâm đến cơ cấu kinh tế dài hạn của công ty bằng xu hướng dao động về giá. Cho dù nó có giỏi cách mấy, cho dù nó có áp dụng được nhiều sáng kiến đến mấy, hoặc cho dù có ném thêm bao nhiêu vốn vào nó, thì kết quả vẫn không thay đổi - các đối thủ cạnh tranh ở nước ngoài luôn có thể sản xuất vải sợi với chi phí thấp hơn tại Mỹ.
Sự sầu thảm khiến người ta cần được chia sẻ, thậm chí đến mức ngu ngốc. Nhưng nhìn chung, thị trường chứng khoán có khuynh hướng định giá cao cho cổ phiếu. Những người yêu tiền bạc hơn công việc sẽ phí phạm cuộc đời trong khổ sở và cuối cùng lại kiếm được ít tiền hơn nếu họ nghe theo lời trái tim ngay từ đầu.
Quy luật của Warren rất đơn giản: Nếu không giải thích được thì đừng tham gia. Tôi muốn đầu tư một số tiền hợp lý vào một vài món mà thôi. Những người nào thật sự đam mê công việc của mình sẽ trở thành nổi bật trong nghề nghiệp vì họ thích thú với quá trình làm việc hơn là số tiền kiếm được.
Đó cũng là lý do vì sao Warren đã đưa vào chương trình học của mình phần tham khảo và phân tích công việc kinh doanh và sai lầm trong đầu tư của những người khác, ông muốn biết rõ chuyện gì đã sai lầm để từ đó ông biết mà tránh. Thoạt nhìn cứ tưởng nó có thể tiếp diễn mãi mãi, nhưng nếu công ty không đạt kết quả như kỳ vọng đã đẩy giá lên cao, thì cổ phiếu của công ty sẽ xem như đà đạt đỉnh và bắt đầu rớt nhanh như thả một viên gạch. Bạn chắc chắn sẽ không đi đến hôn nhân nếu không điều nghiên (theo đuổi, tán tỉnh) và trao đổi với nhà tư vấn (những anh chàng bạn quen trong quán bar) và suy nghĩ thật lâu, thật cặn kẽ .
Thời gian là bạn đồng hành của những nguyên tắc căn bản khi giá cả cuối cùng cũng sẽ tự điều chỉnh để phản ánh đúng giá trị kinh tế căn bản trong dài hạn, đo lường bằng khả năng thu nhập của doanh nghiệp. Ba mươi năm sau con số 10 triệu này đã tăng lên thành 1,5 tỉ. Warren không bao giờ quên quy luật này.
Warren nhận thấy người ta thường tạo ngoại lệ cho các chiến lược đầu tư khi họ thực hiện các vụ đầu tư nhỏ, và thái độ này thường sẽ dẫn đến việc xóa dần tính kỷ luật đã đề ra. Gia tăng doanh thu sẽ khiến cổ đông và Wall Street vỗ tay hoan nghênh nhiệt liệt, giúp bạn đẩy giá cổ phiếu lên cao, đồng nghĩa với việc bạn sẽ được nhận tiền thưởng hàng triệu đôla, lại còn được mời ăn trưa với chủ tịch hội đồng quản trị. Nếu cái giá tổng cộng là quá cao so với một công ty, thì giá của một cổ phiếu thôi cũng là quá đắt.
Khi đầu tư, bạn nên chọn công ty vĩ đại và tránh công ty yếu kém, cho dù người điều hành chúng là một thiên tài. Giá càng tăng thì thương vụ càng kém hấp dẫn, và nếu giá tăng quá cao, nó có thể là một thảm họa. Warren biết phải tìm điều gì ở nhà quản lý - nhưng ông không phải là người giỏi tự mình quản lý.
Thế nào là tình hình thuận lợi? Một thị trường đang có chiều huớng suy giảm, một ngành công nghiệp suy thoái, một sự kiện đột biến không hủy diệt hoàn toàn một thực thể kinh doanh vĩ đại, một vụ bán đổ bán tháo - đây là những yếu tố tạo nên những tình huống đôi khi khiến cổ phiếu của những công ty vĩ đại được bán với giá cực kỳ thấp. Đọc sách của Ben Graham và Phil Fisher, đọc các báo cáo hàng năm, nhưng đừng làm toán bằng các con số Hy Lạp. Hãy nhìn vào sự dao động trong thị trường chứng khoán như là bạn chứ không phải là kẻ thù — hãy hưởng lợi từ những kể điên rồ thay vì cùng tham gia với họ.
Bạn đã thấy xu hướng chưa? Bạn có nghĩ mình dự đoán được những công ty này sẽ bán món gì trong mười lăm năm nữa không? Nếu bạn làm được, thì bạn có thể chính là một Warren Buffett tiếp theo. Ông luôn chờ đợi cơ hội chín muồi với những điều bền vững: những công ty không cần thay đổi sản phẩm, những ngành kinh doanh sẽ còn tồn tại hai mươi năm sau, và được chào bán với mức giá hợp lý ngay cả nếu ông mua toàn bộ công ty. Nhưng nếu tiền thật không xuất hiện thì đến một lúc nào đó sự hào hứng và các ảo tưởng cũng dần phai nhạt, và tất cả những gì còn sót lại là một tài khoản ngân hàng trống rỗng với bộ hồ sơ xin phá sản.